Μήπως έχω κατάθλιψη;

Συχνά συγχέουμε το συναίσθημα της θλίψης με την κατάθλιψη και πράγματι η θλίψη αποτελεί μέρος της όμως δεν είναι το ίδιο πράγμα. Ο διαχωρισμός αυτών των δύο μπορεί να μας βοηθήσει τόσο να τα διαφοροποιήσουμε στο μυαλό μας όσο και να αναγνωρίζουμε τα προειδοποιητικά σημάδια όταν αυτά εμφανίζονται.

Τι είναι η θλίψη;

Η θλίψη είναι ένα γνώριμο και φυσιολογικό συναίσθημα που συνδέεται στενά με την απώλεια και το πένθος. Διάφορα γεγονότα μπορεί να οδηγήσουν τους ανθρώπους να αισθάνονται λυπημένοι ή δυστυχισμένοι σε κάποιο διάστημα της ζωής τους. Όλοι μας έχουμε βιώσει την απουσία ενός αγαπημένου προσώπου, ένα χωρισμό ή ένα διαζύγιο, μία δύσκολη οικονομική κατάσταση, μία αποτυχία στις εξετάσεις, διαπροσωπικά ή εργασιακά προβλήματα, ωστόσο η θλίψη αυτή συνήθως υποχωρεί με το πέρασμα του χρόνου. Εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν ή εμφανίζονται σε παρατεταμένη διάρκεια άνω των δύο εβδομάδων και το άτομο δεν αισθάνεται λειτουργικό στην καθημερινότητά του τότε αυτό συνδέεται με την εμφάνιση καταθλιπτικής διάθεσης και θα μπορούσε να αποτελεί ένα σημάδι της κατάθλιψης. 

Τι είναι η κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη ανήκει στις διαταραχές της διάθεσης ή αλλιώς συναισθηματικές διαταραχές και είναι ικανή να επηρεάσει τη σκέψη, το συναίσθημα, τη συμπεριφορά και το σώμα μας. Επηρεάζει επίσης την αντίληψη για τον εαυτό μας, τους άλλους και τον κόσμο και μας δυσκολεύει να δούμε μακροπρόθεσμα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συναισθήματα θλίψης, αποθάρρυνσης και απελπισίας, σκέψεις αναξιότητας και ματαιότητας και κατ’ επέκταση απώλεια ενδιαφέροντος και κινήτρων. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει και σε αυτοκτονικό ιδεασμό. 

Πού ακριβώς επιδρά η κατάθλιψη;

Η κατάθλιψη επιδρά στο συναίσθημα όπου κυριαρχεί η ανηδονία, η απόγνωση, η απελπισία και κατ’ επέκταση στη σκέψη που κυριαρχούν οι ιδέες αυτομομφής, ενοχής και αναξιότητας, ιδεομηρυκασμός καθώς επίσης ιδέες αυτοκαταστροφής ή ακόμη και θανάτου. Νοητικά, παρατηρείται στένωση της σκέψης, αδυναμία συγκέντρωσης και εξασθένηση της μνήμης. Αναφορικά με τη συμπεριφορά, εκεί εντοπίζεται κοινωνική απόσυρση, αβουλία, παραμέληση αυτοφροντίδας, ψυχοκινητική ανησυχία ή επιβράδυνση και συχνά απόπειρες αυτοκαταστροφής. Όλη αυτή η κατάσταση έχει φυσικά αντίκτυπο και στο σώμα με το άτομο να εμφανίζει διαταραχές ύπνου, όρεξης, μείωση ενεργητικότητας και αίσθημα κόπωσης. 

Τι είναι το μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο;

Το μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο παρουσιάζει κάποια συγκεκριμένα σημάδια ή αλλιώς συμπτώματα όπως καθημερινή καταθλιπτική διάθεση, απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης ακόμα και για δραστηριότητες/ασχολίες που πριν ευχαριστούσαν το άτομο, σημαντική απώλεια ή αύξηση του βάρους, αϋπνία ή υπερυπνία, κόπωση και απώλεια ενεργητικότητας, αδυναμία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων, ψυχοκινητική ανησυχία ή επιβράδυνση, αισθήματα αναξιότητας και ενοχής και τέλος επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου, αυτοκτονικές σκέψεις ή απόπειρες αυτοκτονίας. Εάν αυτά τα συμπτώματα παρατηρούνται στο άτομο περισσότερο από δύο εβδομάδες, τότε γίνεται λόγος για μείζων καταθλιπτική διαταραχή.

Η ψυχοθεραπεία βοηθάει;

Η ψυχοθεραπεία συμβάλλει στο να αποκαλυφθούν οι βαθύτερες αιτίες που υποβόσκουν σε μία τέτοια κατάσταση και από κοινού θεραπευτής και θεραπευόμενος να διερευνήσουν μηχανισμούς αντιμετώπισης. Η θεραπεία μπορεί να προσφέρει ελπίδα και ένα χώρο επούλωσης και το άτομο να λάβει όλη τη στήριξη που χρειάζεται σε μία πορεία εκμάθησης του τρόπου που μπορεί να βοηθά τον εαυτό του. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να αποτελέσει τη βασική θεραπεία είτε να γίνει συνδυαστικά με αντικαταθλιπτικά φάρμακα αναλόγως της σοβαρότητας των συμπτωμάτων και του βαθμού βοήθειας που χρειάζεται το άτομο. 

Αυτό που αξίζει να θυμόμαστε είναι ότι η κλινική κατάθλιψη δεν είναι ένδειξη προσωπικής αδυναμίας και ακόμα κι αν μοιάζει αβάσταχτη και ανίκητη, υπάρχει τρόπος να απαλλαγούμε με τη βοήθεια του κατάλληλου θεραπευτή. Είναι σημαντικό να μην παραιτούμαστε από την προσπάθειά μας να νιώσουμε καλύτερα και να συνειδητοποιήσουμε ότι το να ζητάμε βοήθεια δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αντιθέτως είναι ένδειξη δύναμης, θάρρους και γενναιότητας!